Thủ tục đăng ký nhận cha mẹ con được thực hiện như thế nào?

Pháp luật hiện nay có cho phép thực hiện việc đăng ký nhận cha mẹ con hay không? Pháp luật quy định như thế nào thủ tục đăng ký nhận cha mẹ con? Cùng theo dõi bài viết dưới đây của chúng tôi để có câu trả lời cụ thể nhé!

Cơ sở pháp lý:

• Luật hôn nhân và gia đình 2014;
• Luật hộ tịch 2014;
• Thông tư 04/2020/TT-BTP quy định chi tiết một số điều của Luật hộ tịch và Nghị định 123/2015/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật hộ tịch.

1. Cá nhân có quyền nhận cha mẹ con hay không?

Căn cứ Điều 90, Điều 91 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định, thì cá nhân có quyền nhận cha mẹ con. Theo đó:

• Con có quyền nhận cha, mẹ được quy định trong những trường hợp sau:

+ Con có quyền nhận cha, mẹ của mình, kể cả trong trường hợp cha, mẹ đã chết.

+ Con đã thành niên nhận cha, không cần phải có sự đồng ý của mẹ; nhận mẹ, không cần phải có sự đồng ý của cha.

• Cha, mẹ có quyền nhận con trong các trường hợp:

+ Cha, mẹ có quyền nhận con, kể cả trong trường hợp con đã chết.

+ Trong trường hợp người đang có vợ, chồng mà nhận con thì việc nhận con không cần phải có sự đồng ý của người kia.

Do đó, có thể khẳng định cá nhân đều có quyền nhận cha, mẹ, con theo quy định của pháp luật.

2. Thẩm quyền xử lý việc đăng ký nhận cha mẹ con

Hiện nay thẩm quyền xử lý việc đăng ký nhận cha mẹ con bao gồm thẩm quyền tại UBND cấp xã và thẩm quyền tại UBND cấp huyện.

2.1. Thẩm quyền đăng ký nhận cha mẹ con tại UBND cấp huyện

Theo Điều 43 Luật Hộ tịch, UBND cấp huyện nơi cư trú của người được nhận là cha, mẹ, con có thẩm quyền đăng ký nhận cha mẹ con trong các trường hợp:

•  Giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài;
• Giữa công dân Việt Nam cư trú ở trong nước với công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài;
• Giữa công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài với nhau;
• Giữa công dân Việt Nam đồng thời có quốc tịch nước ngoài với công dân Việt Nam hoặc với người nước ngoài;
• Giữa người nước ngoài với nhau mà một hoặc cả hai bên thường trú tại Việt Nam.

2.2. Thẩm quyền đăng ký nhận cha mẹ con tại UBND xã

Căn cứ Điều 24 Luật Hộ tịch, Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú của người nhận hoặc người được nhận là cha, mẹ, con thực hiện đăng ký nhận cha, mẹ, con.

3. Thủ tục đăng ký nhận cha mẹ con theo quy định pháp luật hiện hành

3.1. Thủ tục đăng ký nhận cha mẹ con tại UBND cấp xã

Việc đăng ký nhận cha mẹ con tại UBND cấp xã được quy định tại Điều 25 Luật Hộ tịch, theo đó:

– Người yêu cầu đăng ký nhận cha, mẹ, con nộp hồ sơ cho cơ quan đăng ký hộ tịch gồm:

• Tờ khai đăng ký nhận cha mẹ con theo mẫu quy định;
• Chứng cứ chứng minh quan hệ cha con hoặc mẹ con theo quy định tại Điều 14 Thông tư 04/2020/TT-BTP. Chứng cứ này được xác định gồm một trong các loại giấy tờ sau:

+ Văn bản của cơ quan y tế, cơ quan giám định hoặc cơ quan, tổ chức khác có thẩm quyền ở trong nước hoặc nước ngoài xác nhận quan hệ cha con, quan hệ mẹ con.

+ Trường hợp không có chứng cứ chứng minh quan hệ cha, mẹ, con theo quy định tại khoản 1 Điều này thì các bên nhận cha, mẹ, con lập văn bản cam đoan về mối quan hệ cha, mẹ, con theo quy định tại Điều 5 Thông tư này, có ít nhất hai người làm chứng về mối quan hệ cha, mẹ, con.

Lưu ý: Khi đăng ký nhận cha, mẹ, con các bên phải có mặt.

– Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ giấy tờ nêu trên, nếu thấy việc nhận cha, mẹ, con là đúng và không có tranh chấp, công chức tư pháp – hộ tịch ghi vào Sổ hộ tịch, cùng người đăng ký nhận cha, mẹ, con ký vào Sổ hộ tịch và báo cáo Chủ tịch UBND cấp xã cấp trích lục cho người yêu cầu.

– Trường hợp cần phải xác minh thì thời hạn được kéo dài thêm không quá 05 ngày làm việc.

3.2. Thủ tục đăng ký nhận cha mẹ con tại UBND cấp huyện

Thủ tục đăng ký nhận cha mẹ con tại UBND cấp huyện được thực hiện theo trình tự sau:

Bước 1: Nộp hồ sơ

• Người yêu cầu đăng ký nhận cha, mẹ, con nộp tờ khai theo mẫu quy định và giấy tờ, đồ vật hoặc các chứng cứ khác theo quy định tại  Điều 14 Thông tư 04/2020/TT-BTP để chứng minh quan hệ cha con hoặc mẹ con cho cơ quan đăng ký hộ tịch.
• Trường hợp đăng ký nhận cha, mẹ, con giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài hoặc giữa người nước ngoài với nhau thì người nước ngoài phải nộp thêm bản sao hộ chiếu hoặc giấy tờ có giá trị thay hộ chiếu để chứng minh về nhân thân.

Bước 2: Xử lý hồ sơ đăng ký nhận cha mẹ con

• Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận đủ giấy tờ nêu trên, công chức làm công tác hộ tịch xác minh, niêm yết việc nhận cha, mẹ, con tại trụ sở UBND cấp huyện trong thời gian 07 ngày liên tục.
• Đồng thời gửi văn bản đề nghị UBND cấp xã nơi thường trú của người được nhận là cha, mẹ, con niêm yết trong thời gian 07 ngày liên tục tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã.
• Lưu ý: Khi đăng ký nhận cha, mẹ, con các bên phải có mặt;
• Công chức làm công tác hộ tịch ghi vào Sổ hộ tịch, cùng các bên ký vào Sổ hộ tịch. Chủ tịch UBND cấp huyện cấp trích lục cho các bên.

Trên đây là thủ tục đăng ký nhận cha mẹ con theo quy định của pháp luật mà chúng tôi đã tổng hợp. Nếu có vướng mắc hãy liên hệ với chúng tôi để được giải đáp. ILBS luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn!